Przykładowe ćwiczenia poprawiające pamięć
Dokończ przysłowia. Opiekun przygotowuje listę przysłów – może skorzystać z księgi przysłów lub ze stron internetowych o tej tematyce. Dobrze jest zacząć od powiedzeń, przysłów łatwiejszych, znanych podopiecznemu, a później wprowadzać mniej znane, trudniejsze.
Przykłady
Kto rano wstaje, … (temu Pan Bóg daje)
Komu w drogę, … (temu czas)
Nie od razu, Kraków … (zbudowano)
Trudniejsza propozycja ostatniego przysłowia do dokończenia – Nie od razu, …
Możemy mówić przysłowie, przerwać w odpowiednim momencie i zadaniem osoby starszej jest je dokończyć. Możemy też napisać je na kartce i poprosić, by podopieczny dopisał ich zakończenie. Zachęcajmy też go, by nam proponował dokończenie przysłów czy powiedzeń.
Zagadki. Układamy je, korzystając z podpowiedzi przedmiotów, ludzi, zwierząt znajdujących się w naszym otoczeniu. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób starszych znajdujących się w nowym otoczeniu – ułatwi zapoznanie się z nim i jego zaakceptowanie. Z czasem, gdy podopieczny będzie radził sobie z łatwiejszymi zagadkami, można wprowadzać trudniejsze. Zagadki można układać dla osób bez większych kłopotów z pamięcią i wtedy muszą być odpowiednio trudne. Jeśli mamy kłopot z tworzeniem zagadek, można skorzystać ze znajdujących się w książkach lub na stronach internetowych. Zachęcajmy też osoby starsze do zadawania nam zagadek.
UWAGA. Zagadki powinny być krótkie – podopieczny lepiej je usłyszy i zapamięta.
Przykłady
Co to jest?
Owoc żółty i kwaśny? (cytryna)
Służy do leżenia? (łóżko)
Co jeszcze służy do leżenia? (leżak, kanapa itp.)
Kudłaty i merda ogonem? (pies)
Ma cztery nogi i można na nim postawić talerz? (stół, taboret, stołek)
Trudniejsze:
Święto z opłatkiem? (Boże Narodzenie)
Biały, wielki zwierzak na krze lodowej (niedźwiedź polarny)
Odpowiedź na wymyśloną przez nas zagadkę może okazać się różna, warto być otwartym na takie możliwości. Dopytujmy, np. co jeszcze służy do leżenia? Czy są jeszcze jakieś inne zwierzęta, które są kudłate i merdają ogonem?
Czasem zagadka przywoła wspomnienia, nad którymi warto się zatrzymać, nawet jeśli podopieczny opowiada o nich już trzeci raz.
Co nie pasuje? To ćwiczenie daje nam wiele możliwości jego wykonania. Możemy na kartce wypisać słowa, gdzie jedno z nich nie pasuje do pozostałych.
Przykłady
Jabłko, gruszka, nożyczki, śliwka (nie pasuje słowo „nożyczki”, gdyż nie są owocem).
Stół, łyżka, kanapa, krzesło (nie pasuje słowo „łyżka”, gdyż jest sztućcem, nie meblem).
Ser, ziemniak, mleko, jogurt (nie pasuje słowo „ziemniak”, ponieważ jest warzywem, nie produktem mlecznym).
Książka, gazeta, miska, artykuł (nie pasuje słowo „miska”, jest przedmiotem, nie służy do czytania).
Trudniejsza propozycja:
Płuca, trzustka, wątroba, łokieć, nerka (nie pasuje słowo „łokieć”, ponieważ nie jest narządem wewnętrznym).
Zachęcajmy podopiecznego do znalezienia słowa i wyjaśnienia powodu, dla którego nie pasuje do pozostałych.
Możemy układać przed nim obrazki pokazujące różne słowa (też figury, gdzie jedna z nich różni się kolorem, wielkością lub kształtem), a on wskazuje lub mówi, który obrazek nie pasuje do pozostałych. Można także ustawiać przedmioty. Te propozycje są szczególnie użyteczne dla osób mających trudność z wypowiadaniem się lub osób z nasilonymi zaburzeniami pamięci, którym trudno jest czytać lub odnaleźć odpowiednie słowa. Podopieczny wtedy pokazuje palcem odpowiedni przedmiot. Możemy głośno wypowiadać nazwę i zachęcać do powtórzenia razem z nami.
Powodzenia!!!