Senior za kółkiem: co warto wiedzieć

Choć z wiekiem obniża się nasza sprawność fizyczna i psychiczna, są sposoby na to, aby ograniczyć związane z tym zagrożenia i móc cieszyć się bezpieczną jazdą za kółkiem.

– Z badań wynika, że największe niebezpieczeństwo na drodze stwarzają dwie grupy kierowców: najmłodsi oraz najstarsi .

• do 25 lat powodują wypadek średnio co 2 mln przejechanych kilometrów,
• 26 – 59 lat – co 6 mln kilometrów,
• a powyżej 60 lat – co 2,5 mln km.

W przypadku najmłodszych kierowców wysoka wypadkowość to efekt m.in. braku dojrzałości emocjonalnej, a w przypadku najstarszych – m.in. zaburzeń uwagi i spostrzegania. Jak wiadomo, z wiekiem obniża się sprawność fizyczna i psychiczna.

Mimo to, nikomu nie przychodzi do głowy likwidacja możliwości prowadzenia pojazdu 20-latkom, podobnie jak w żadnym kraju nie ma też takiego pomysłu wobec najstarszych kierowców. Pojawiają się za to różnego rodzaju rozwiązania, dedykowane obydwu grupom kierowców, które poprzez pewne dodatkowe wymogi i restrykcje, mają zwiększyć ich bezpieczeństwo na drodze i ograniczyć ryzyko wypadków. 

Można się spodziewać, że coraz więcej krajów w Europie będzie wprowadzać specjalne przepisy prawa drogowego dedykowane seniorom. Według prognoz demograficznych w 2050 roku około 50 proc. populacji UE będą stanowić osoby w wieku ponad 50 lat. Starzenie się społeczeństwa dotyczy także Polski. Już dziś 22 proc. Polaków to osoby powyżej 60. roku życia, a kierowcy mający więcej niż 50 lat to obecnie najszybciej rosnąca grupa kierowców w naszym kraju.

Co mówią statystyki?

Okazuje się, że obecnie co dziesiąty wypadek drogowy w Polsce powodują kierowcy po 60-tce. Wiemy też, że około 50 proc. wypadków z udziałem starszych ma miejsce w obrębie skrzyżowań.

A jak seniorzy radzą sobie na drogach w innych krajach Europy?

– Z badań wynika, że udział osób starszych (powyżej 64. roku życia) w wypadkach drogowych w Unii Europejskiej sięga około 21 proc. Wiemy też, że wskaźniki śmiertelności związane z wypadkami drogowymi są znacznie wyższe w przypadku osób starszych, w porównaniu z resztą społeczeństwa. Na większą śmiertelność seniorów wpływa m.in. zwiększona podatność na obrażenia i wyższy poziom błędów popełnianych przez nich w decyzjach dotyczących ruchu drogowego, co dotyczy zwłaszcza osób po 75 roku życia – mówi Marcin Flieger, przedstawiciel Polski w organizacji Global Road Safety Partnership w Genewie.

Z przytaczanych przez niego wyników badań wiemy też, że europejscy seniorzy najwięcej wypadków mają przy zawracaniu.

Co zwiększa ryzyko wypadku drogowego u seniorów?

– Do wypadków kierowców mających powyżej 55 lat przyczyniają się m.in.: gorsze funkcjonowanie zmysłów (wzroku i słuchu), zawężenie pola widzenia, gorsze widzenie w warunkach słabszej widoczności, problem z oceną odległości, spadek czasu reakcji i pogorszenie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Osłabienie refleksu i sprawności psychofizycznej negatywnie wpływają na umiejętność trafnej oceny sytuacji na drodze, podejmowanie związanych z tym decyzji oraz ich właściwe wykonanie, a są to trzy kluczowe elementy z perspektywy bezpieczeństwa ruchu drogowego .

Poza sprawnością psychomotoryczną, na wymienione wyżej podstawowe kompetencje kierowców wpływa także wiele innych czynników. Dużo zależy również m.in. od sprawności intelektualnej i stabilności emocjonalnej.

Na koniec przedstawiamy rekomendacje ekspertów dla kierowców seniorów, odnośnie tego jak mogą zwiększyć swój komfort, pewność siebie i bezpieczeństwo w ruchu drogowym:

• Poddawaj się okresowym badaniom oceniającym zdolność do kierowania pojazdami
• Trenuj umiejętności kierowania pojazdem, np. przez kursy i jazdy doszkalające
• Unikaj skrętów i zawracania na skrzyżowaniach bez sygnalizacji świetlnej
• Unikaj jazdy z dużą prędkością
• Unikaj jazdy w godzinach szczytu, przy dużym natężeniu ruchu
• Unikaj jazdy po zmroku i w warunkach ograniczonej widoczności
• Korzystaj z urządzeń wspomagających kierowanie pojazdem np. czujniki cofania, kontrola trzymania się pasa, etc.